Genel Sağlık Sigortası'nın (GSS) 1 Ocak 2012'de Türkiye Cumhuriyeti'nde ikamet eden her vatandaşa zorunlu olduğunu anımsatan Mali Müşavir - Denetçi Ferhat Uslu, vatandaşları bu konuda dikkatli olmaları konusunda uyardı. Konu ile alakalı “Dikkat, SGK'lı olmayan her vatandaşımız okusun” adlı bir yazı kaleme alan Uslu, çok önemli konulara dikkat çekip çeşitli uyarılarda bulundu. Uslu, yazısında şunları belirtti.
Eminim sigortalı olarak bir işte çalışmayan tüm vatandaşlarımız haberleri olmadığı halde GSS kapsamında borçlandırıldıklarından bihaberdirler. Ben de özellikle doğru dürüst iş bile bulamayan ve ailesini geçindiremeyen nice kardeşlerimizin Devlet'in getirmiş olduğu bu yasadan mağdur olmadan faydalanabilmeleri için vicdanımı rahatlatma adına böyle bir yazıyı kaleme alma zorunluluğu hissettim. Çünkü 01.01.2012 tarihinden bu yana uygulamaya giren bu yasa çok büyük bir kesimi, özellikle genç nüfusu haberleri olmadan borçlandırmıştır. Mesleki anlamda okuduğum ve takip ettiğim yönetmelik ve mevzuatların içeriğindeki ayrıntılara dikkat ederek sizlerin bu süreçten mağdur olmadan yararlanmanız için bilgilendirme, aydınlatma ve yapmanız gerekenleri yazmayı daha uygun buldum.
GSS BORÇLARINI NASIL YAPILANDIRABİLİR?
Genel sağlık sigortası tescili yapıldığı halde gelir testine hiç başvurmayan kişilerin, yeniden yapılandırma hakkındaki maddenin Resmi Gazetede yayımlandığı (11/09/2014) tarihi takip eden aybaşından itibaren altı ay içerisinde (31/3/2015 tarihi mesai bitimine kadar) yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına (genelde Kaymakamlık binası içinde olurlar) gelir testi için başvurmaları durumunda genel sağlık sigorta tescilleri, gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren güncellenecek ve belirlenen gelir seviyesine göre primleri tahakkuk ettirilecektir.
HİÇ GELİR TESTİ YAPTIRMAMIŞ OLANLARA YENİ HAK TANINACAK
Eğer vatandaşlarımız en düşük gelir grubundalarsa yani aile içi kişi gelirleri asgari ücretin 1/3'ünden az ise, hiç prim ödemeyecekleri gibi birikmiş borçları da tamamen silinecek. Gelir düzeyleri daha yüksek çıkarsa, buna göre geçmiş prim borçları da yeniden hesaplanacak.
Görüldüğü üzere vatandaşlara bu konuda çok büyük kolaylıklar sağlanmakta, fakat vatandaşa ulaşma ve bilgilendirme konusunda iletişim araçlarından yeterince faydalanılamamaktadır. Nitekim uzatılan bu yasal sürenin bitiminde GSS kapsamında olan (trajediye bak ki, bundan haberi olmayan) on binlerce vatandaşımıza sonraki tarihlerde çok yüksek meblağlarda borçlar çıkarılacak ve kendini geçindirecek parası da işi de olmayan köylüsü, kentlisi, işlisi, işsizinden bu paraları hukuk adına cebri yollarla tahsil etme yoluna gidecektir.
Asli görevleri arasında vatandaşları için Sosyal adaleti sağlama !!! görevi olan Devletimizin ve başındaki idarecilerimizin!!! toplumumuzun büyük bir kesimini ilgilendiren böylesi önemli mevzuatları ve mevzuatın getirdiği yükümlülükleri; Mülki amirleri, belediye başkanları ve her İlin-İlçenin Sosyal güvenlik amirleri aracılığıyla halka anlatmaları gerektiği kanaatindeyim.
Olayın vahametini detaylandırmam gerekirse, Ülke nüfusumuzun büyük bir çoğunluğunun aylık kazancı asgari ücret düzeyinde bile değildir. Kaldı ki Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde neredeyse kırsal kesimin tamamına yakını geçimini hayvancılık ve tarımsal ürünleri ekip biçerek yapmaktadır. O işlerle uğraşmayan genç nüfusumuzun büyük bir çoğunluğu da asgari ücretlerle geçici inşaat işlerinde birkaç aylığına çalışıp köylerine, kentlerine dönerler, iş olursa tekrar koşa koşa giderler ve işlere ara verilince tekrar köylerinin evlerinin yolunu tutarlar. Bu kısır döngü maalesef doğu insanın kaderinde vardır. Ve bu insanlardan GSS kapsamında Gelir testi yapmaları beklenmektedir.
Sonuç olarak; SGK'lı çalışmayan, eğitime devam etmeyen(eğitime devam ediyorsa 25 yaşına kadar) ve hiçbir şekilde sosyal güvencesi olmayan 18 yaşın üstündeki tüm erkekler Devletin ilgili kurumları vasıtasıyla Zorunlu GSS kapsamına alınmışlardır. Ve büyük bir çoğunluğuna da Gelir testi yaptırmadıkları için 01.01.2012 tarihinden bugüne kadar re-sen (devlet tarafından otomatikman) borç tahakkuk ettirilmiştir. ve bu borçlar 31 Mart 2015 tarihine kadar başvurulması halinde yeniden hesaplanır ve şartlar uyuyorsa borçların tamamı yine devlet tarafından silinir.
Son olarak GSS (Genel Sağlık Sigortası) parası olan veya olmayan (parası olmayanların sağlık giderlerini devlet karşılıyor) vatandaşların sağlık hizmetlerinden faydalanması için getirilen bir uygulamadır. GSS için tahakkuk ettirilen prim ve borçların ödenmesi emekliliğe sayılmayacaktır. GSS prim borcu https://esgm.sgk.gov.tr/Esgm/ internet adresinden kimlik bilgileri girilerek öğrenilebilir.
