2009 tarım destekleri açıklandı

Çiftçi kayıt sistemine dahil olan çiftçilere, mazot, kimyevi gübre ve toprak analizi destekleme ödemesi yapılması, bitkisel üretim faaliyetinde sertifikalı fidan/fide kullanımının desteklenmesi ve hayvancılığın desteklenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı, 1 Ocak 2009'dan geçerli olmak üzere, Resmi Gazete'nin dünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bakanlar Kurulu kararına ilişkin açıklamada bulunan Tarım İl Müdürlüğü, Koyun-keçi sütüne, inek sütünün 1,5 katı, litre başına 10 kuruş destekleme primi verileceğini, arıcılıkta kovan başına destek ise 5 liradan 6 liraya çıkarıldığını bildirdi.

Açıklamada belirtilen Bakanlar Kurulu kararına göre, 2009 yılı Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) dahil olan çiftçilere yapılacak ödemelerden, ipekböceği ve hayvan gen kaynakları koruma destekleri için gerekli finansman 2009 yılı bütçesinden, diğerleri için 2010 yılı bütçesinden karşılanacak. Yani karar kapsamındaki ipekböceği ve hayvan gen kaynakları koruma desteklemeleri dışındaki ödemeler 2010 yılında yapılacak. Ödemeler Ziraat Bankası aracılığıyla yapılacak ve bankaya, destekleme tutarının yüzde 0,2'si tutarında hizmet komisyonu ödenecek.

Tarımsal üretimde verilen destekleme birim miktarları, geçen yıl için de aşağı yukarı aynı miktarlarda belirlenmiş, ancak bütçe olanakları nedeniyle birim destekleme tutarlarında yüzde 10 kesinti yapılmıştı. Bu yılki birim miktarları, yüzde 10'luk kesinti dikkate alınmazsa, hemen hemen 2008 için belirlenen tutarlarda kaldı. Ancak, süt destekleme priminde, küçükbaş hayvancılığı desteklemek için farklılaşmaya gidildi. Buna göre, koyun-keçi sütüne, inek sütünün 1,5 katı destekleme primi verilecek. Büyükbaş hayvan sütünde litre başına 0,04 lira olan destekleme primi, küçükbaş hayvan sütünde 0,10 lira olarak uygulanacak.

Arıcılıkta kovan başına 5 lira olan destekleme miktarı 6 liraya çıkarıldı. Gen kaynaklarının korunması kapsamında arı için kovan başına ayrıca 10 lira ödeniyor.

Karara göre, süs bitkileri, özel çayır, mera ve orman emvali alanlarına dekar başına 2 lira mazot, 3 lira kimyevi gübre, hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler, sebze-meyve alanlarına dekar başına 3,25 lira mazot, 4,25 lira kimyevi gübre desteği verilecek.

Yağlı tohumlu bitkiler ve endüstri bitki alanlarında dekar başına verilen mazot ve kimyevi gübre desteği miktarı 50 kuruş indirilerek, 6 liradan 5,5 liraya düşürüldü.

Bitkisel üretimde, dekar başına ayrıca 2,5 lira toprak analiz desteği ödeniyor.

Buna göre, bitkisel üretim gerçekleştiren çiftçi, toprak analizi de yaparsa, dekar başına en az 7,5 lira, yem bitkileri üretirse 13,5 lira mazot, kimyevi gübre ve analiz desteği alabilecek.

Bodur ve yarı bodur meyve fidanı türleri ile bahçe tesisinde, dekar başına standart fidanlar için 150 lira, sertifikalı fidanlar için 300 lira prim verilecek.

Narenciye bahçelerinde aşılama ile çeşit değiştirmede sertifikalı fidanlar için dekar başına 250 lira destekleme ödemesi yapılacak. Zeytinde Gemlik çeşidi ile bahçe tesisinde dekar başına 25 lira, sertifikalı fidan kullanımında 50 lira, diğer çeşitler ile bahçe tesisinde standart fidan kullanımında 50 lira, sertifikalı fidan kullanımında 100 lira, bağ ve diğer meyve fidanı türleri ile bahçe tesisinde standart fidanlar için 100 lira, sertifikalı fidan kullanımında 200 lira, sertifikalı antepfıstığı anacı ile bahçe tesisinde 50 lira dekar başına destek verilecek.

Virüsten ari fidanlar için ayrıca, standart fidanlarda dekar başına 50 lira, sertifikalı fidanlar için 100 lira ilave ödeme yapılacak.

Hayvancılığın desteklenmesi için, yem bitkisi üretimini artırmak üzere, sulu alanda yetiştirilen yonca için dekar başına 115 lira, kuru alandaki yonca için 70 lira, korunga için 75 lira, tek yıllık bitkiler için 30 lira, silajlık tek yıllık bitkiler için 45 lira, kuru şartlarda yetiştirilen silajlık mısır için 45 lira, kuru şartlarda yetiştirilen silajlık mısır için 30 lira ve yapay-çayır mera için 75 lira destekleme primi verilecek.

Hayvancılık destekleri kapsamında ayrıca, koyun-keçi sütüne litre başına ödenen prim miktarı inek sütüne göre farklılaştırılarak 0,10 lira olarak belirlenirken, inek sütüne 0,04 kuruş ödenmeye devam edilecek.

Hayvan başına, sığır için 225 lira, manda için 250 lira, koyun-keçi için 10 lira destekleme ödemesi yapılacak. Soykütüğüne kayıt olan sığır için ayrıca 50 lira ilave destek verilecek.

Tiftik üretiminin desteklenmesi amacıyla, oğlak tiftiğine kg başına 12 lira, ana mal tiftiğine 11 lira, diğer tiftiklere 8 lira prim ödenecek.

Bu yıl ipek böceğine ödenecek destekleme miktarları, bir kutu tohum için 22 lira olarak belirlenirken, birinci sınıf koza için kg başına 12 lira, damızlık koza için 15 lira, diğer koza için 8 lira destekleme ödemesi yapılacak.

Geçen yıl için, bir kutu tohumluğa 21 lira, kg başına birinci sınıf kozaya 10 lira, diğer kozalara 6 lira, damızlık kozaya 14 lira ödenmişti.

Brusella S-19 aşısı yaptırılan buzağılar için 20 lira, suni tohumlama yaptırılan sığırlara buzağı başına 60 lira, Rev-1 aşısı yaptırılan kuzu ve oğlaklara ise hayvan başına 4 lira destekleme ödenecek.

Hayvan gen kaynaklarının korunması projeleri kapsamında, büyükbaş hayvanlara ödenen destek tutarı hayvan başına 365 liradan 400 liraya, küçükbaş hayvanlarda 65 liradan 70 liraya çıkarılırken, 35 lira olan sürü desteği farklılaştırılarak, elit sürü için hayvan başına 45 liraya, taban sürü için 40 liraya yükseltildi. Gen kaynaklarının korunması projesi kapsamında şimdiye kadar çiftçilere 3,5 milyon lira civarında destekleme ödemesi yapıldı.

Su ürünleri üretiminin desteklenmesi kapsamında, kg başına, çiftliklerde üretilen alabalığa 0,65 lira, çipura-levreğe 0,85 lira, yeni türler için 1 lira, midye için 0,10 lira, yavru balık için ise adet başına 0,05 lira destekleme verilecek.

Geçen yıl olduğu gibi bu yıl üretilen buğday, arpa, çavdar, yulaf, çeltik, kuru fasulye, nohut ve mercimek için de kg başına destekleme primi verilecek.

Hububat ve bakliyat üreticilerine destekleme primi ödenmesine ilişkin bakanlar kurulu kararı da 1 Mayıs 2009'dan geçerli olmak üzere Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. Desteklerden yararlanmak için, üreticilerin satış belgesini ibraz etmesi gerekiyor. Prim miktarları Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından belirlenecek.

Destekleme primi ödemeleri için gerekli finansman, 2009 ve 2010 yılı tarımsal destekleme bütçelerinin ilgili harcama kaleminden karşılanacak ve Ziraat Bankası'na aktarılacak.

Destekleme priminden, kamu tüzel kişileri hariç, 2009 yılında Çiftçi Kayıt Sisteminde (ÇKS) özlük, ürün, arazi bilgileri kayıtlı olan gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak.

Başvuru sahibinin toplam prim ödemesinin kontrolünde ÇKS'deki bilgiler dikkate alınacak. Prim ödemelerine esas arazi büyüklüğü, başvuru sahibinin ÇKS'de kayıtlı arazisinin büyüklüğünü aşamayacak.

Prim ödemeleri için başvurular ilgili tarım kredi kooperatifine, tarım kredi kooperatifinin örgütlenmesinin bulunmadığı yerlerde Tarım ve Köyişleri Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerine yapılacak. Başvuruda bulunanlardan bu kooperatiflere ortaklık şartı aranmayacak. ÇKS belgesi ve satış belgeleri tarım kredi kooperatiflerine ibraz edilecek. Gerekli kontrol ve hesaplamalar tarım kredi kooperatiflerince yapılmak suretiyle, alıcıların adı-soyadı veya unvanı ile kimlik numarası ve satış tutarlarını da içerecek şekilde düzenlenecek icmaller Ziraat Bankası'na gönderilecek.

Gerekli kaynağın Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan Ziraat Bankası'na aktarılmasını müteakip, banka tarafından bir gün içerisinde hububat ve baklagil üreticilerinin destekleme primi, üreticilerin açmış oldukları hesaba aktarılacak.

Ayrıca, bu icmaller, ödemeyi takip eden ay içerisinde Ziraat Bankası tarafından elektronik ortamda Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'na gönderilecek.

Bu kararın uygulanmasıyla ilgili olarak üstlendikleri hizmetlerden dolayı üreticilere ödenen prim tutarının yüzde 0,3'ü tutarında Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği'ne, yüzde 0,2'si tutarında Ziraat Bankası'na hizmet komisyonu ödenecek.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı; prim ödemelerine esas olacak ürünlerin özelliklerine göre ihtiyaç duyulacak belgeleri belirlemeye ve değiştirmeye, bu kararın yürütülmesine ilişkin diğer düzenlemeleri yapmaya, uygulama esaslarını belirlemeye, belirtilen amaçlar için tebliğ çıkarmaya ve Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği ve Ziraat Bankası ile protokol yapmaya yetkili olacak.

Prim ödemeleri, üreticilerin Ziraat Bankası ve tarım kredi kooperatiflerinin alacaklarına mahsup edilemeyecek.

Destekleme primi ödemelerinin denetimini Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yapacak. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda, gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşları, kooperatifler, ziraat odaları ve birliklerin hizmetlerinden de yararlanılacak.

Haksız yere yapılan destekleme ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a göre hesaplanacak gecikme zammı ile birlikte geri alınacak. Haksız ödemenin yapılmasında ödemeyi sağlayan, belge veya belgeleri düzenleyen gerçek ve tüzel kişiler, geri alınacak tutarların tahsilinde müştereken sorumlu tutulacak.

Ayrıca, destekleme priminden yararlanmak üzere sahte veya içeriği itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen ve kullananlar ile borsada gerçek dışı fiyatla alım satım tescili yaptırdığı anlaşılan üreticiler, 5 yıl süreyle hiçbir destekleme programından yararlandırılmayacak.

Kararları, Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütecek.

Bingöl Kent HAber/Bingöl Medya