Küresel kriz ve AK Parti'ye açılan kapatma davası nedeniyle tırmanışa geçen döviz fiyatları, inşaat malzemelerine anında zam olarak yansıdı.
Aylardır durgunlukla boğuşan inşaat sektörü böylece yeni bir darbe daha yemiş oldu. Arsa dışında inşaat maliyetinde en önemli paya sahip demirin ton fiyatı 1,5 ay içinde yüzde 30'a yakın artışla 1.100 YTL'den 1.420 yeni liraya yükseldi. 50 kiloluk torba çimentonun fiyatı 5,75 YTL'den 6,5 YTL'ye çıktı. Üreticiler zamlı fiyat listelerini bayilerine göndermeye başladı. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş, söz konusu fiyat artışının makul ölçülerin dışında olduğunu ve bu durumun, ülkedeki siyasi belirsizliği fırsat bilenler tarafından oluşturulduğunu iddia etti. Yalçıntaş, başlangıçta tahmin edilemeyen ek maliyetlerin sektördeki firmaları zor duruma soktuğuna dikkat çekti.
2004 yılından itibaren konut kredi faizlerinin düşmesiyle birlikte inşaat sektörünün rekor miktarda büyümesi, malzeme fiyatlarında da dikkat çekici artışlar meydana getirmişti. 2006'da demirin fiyatı 4 ayda yüzde 60 oranında zam görmüş ve tonu 650 yeni lira olan demir, 1.030 YTL'den satılmaya başlamıştı. İnşaat firmaları ve malzeme üreticileri arasında sert tartışmalara yol açan süreçte zamlardan ciddi şekilde etkilenen Toplu Konut İdaresi (TOKİ)'nin Başkanı Erdoğan Bayraktar'ın 'Her sabah kalktığımda çimentoculara beddua ediyorum.' sözleri, akıllarda kalmıştı. 2008'e kadar sakin bir seyir izleyen malzeme fiyatları, yeni konut yatırımlarındaki düşüşe rağmen tekrar yükselmeye başladı. Artışı tetikleyen en önemli unsur, iç siyasetteki belirsizliğin etkisiyle yükselen döviz fiyatları olarak gösteriliyor. Malzeme satıcılarından alınan bilgiye göre, yılbaşında tonu 950 yeni lira olan demir şimdi 1.450 YTL'den satılıyor. Demir'in fiyatlarındaki esas yükseliş doların 1,31 YTL'ye fırlamasıyla gerçekleşti. Demirin fiyatı bir ayda 1.100 YTL'den 1.450 yeni liraya çıktı. Aynı dönemde beyaz çimentonun torba fiyatı 11,5 YTL'den 12,5 Yeni Türk Lirası'na yükseldi. 25 kiloluk çimento 3,5 YTL'den 4,2 liraya çıktı. İnşaat malzemecileri, özellikle torbayla satılan ürünlerin fiyatlarında son bir aydır yüzde 10-15 civarında artış meydana geldiğini belirtiyor. Fabrikaların gönderdiği yeni fiyat listelerini eskileriyle değiştiren bir malzeme satıcısı, bir ton demirin ihracat fiyatının 1.500 YTL'nin üzerinde olduğunu belirterek, "Demir ihracatçıları haziran sonuna kadar ihracatlarını garantilemiş durumda. Yurtdışında yüksek fiyattan satış yaparken yurtiçinde de fiyatları artırdılar. Sadece doların yükselmesiyle izah edilecek bir süreç değildir bu." dedi. Aynı malzeme satıcısı konut alışverişlerindeki durgunluk nedeniyle inşaatçıların yeni projelere başlamadığını, bu nedenle ürün satışlarında ciddi durgunluk yaşadıklarını kaydetti.
Yalçıntaş: Artış, makul ölçülerin dışında
İnşaat malzemelerindeki yüksek fiyat artışları, meslek örgütlerinin de tepkisini çekiyor. İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş, demire mart ayında yüzde 30'u aşan zam yapıldığına dikkat çekerek, söz konusu fiyat artışlarının makul ölçülerin dışında olduğunu ve bu durumun, ülkedeki siyasi belirsizliği fırsat bilenler tarafından oluşturulduğunu iddia etti. Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan Yalçıntaş, uluslararası piyasalardaki maden talebi ve petrol fiyatlarının demir fiyatlarına etkisinin doğal olduğunu; ancak Türkiye'nin son günlerde yaşadığı siyasi gelişmeler nedeniyle ortaya çıkan belirsizliğin 'fırsatçılığını yapanlar' olduğunu kaydetti. Demirde son 6 ayda ürünlere göre değişmekle birlikte yüzde 58 ile 65 arasında değişen fiyat artışları gerçekleştiğini belirten Murat Yalçıntaş, fiyat artışlarından dolayı maliyetlerin arttığını ve inşaat sektöründe zor bir döneme girildiğini kaydetti. Murat Yalçıntaş, "İnşaat demiri fiyatlarındaki bu artışlar, sektörün önüne adeta demirden bir kalkan örmektedir. Makul ölçülerin dışında, piyasa şartlarının üzerinde fiyat artışlarına zorlayanlar, ülkeye en büyük kötülüğü yapanlardır
ZAMAN
