DEM Parti Bingöl Milletvekili Ömer Faruk Hülakü, 2016 yılında başlatılan ve 2023 Eylül'de teslimatları gerçekleştirilen Bingöl merkez Kentsel Dönüşüm Projesi'nde hak sahiplerine rücu edilmek istenen şerefiye bedellerindeki fahiş fiyatlara itiraz etti ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na iki ayrı soru önergesi verdi.
Önergelerinden birinin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, diğerinin Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından yanıtlanmasını isteyen Hülakü, yaşanan mağduriyetlere dikkat çekti ve çözüm çağrısında bulundu.
“FİRMA, BİNGÖL'E GELMEDEN FİYAT BELİRLENMİŞ!”
7 yıl süren kentsel dönüşüm projesi nedeniyle hak sahiplerinin ciddi mağduriyetler yaşadığını, 2021-2023 yılları arasında kira yardımı yapılmadığını kaydeden Hülakü, şunları kaydetti;
“Kültür Mahallesi'nde 2016 yılında başlatılan kentsel dönüşüm süreci yedi yılın sonunda, 2023 Eylül ayında hak sahiplerine evlerin teslim edilmesiyle sonuçlanmıştır. Ancak bu uzun süreç boyunca yurttaşlar ciddi mağduriyetler yaşamıştır.
Teslimatlar gecikmiş, 2021 ile 2023 yılları arasında kira yardımları yapılmamış, üstelik sözleşmelere aykırı biçimde hak sahiplerine yüksek borçlar çıkarılmıştır.
Hak sahipleri ile Bingöl Belediyesi arasında imzalanan sözleşmelerde borç ve alacak miktarları TL cinsinden belirlenmiş, eski 3 katlı yapılar karşılığında borçsuz 120 m² daire teslimi taahhüt edilmiştir.
Ayrıca fiyat güncellemelerinin teslim tarihinde esas alınacağı hükme bağlanmıştır. Buna rağmen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, süreci devraldıktan sonra sözleşmeleri yok saymış, 2025 yılı verilerini baz alarak fiyat belirlemiştir. İstanbul merkezli bir firma Bingöl'e hiç gelmeden masa başında kıymet takdiri yapmış, bu raporlar üzerinden yurttaşlara milyonlarla ifade edilen borçlar yüklenmiştir.
Şerefiye bedeli mevzuata göre yalnızca ortalamanın üzerinde değer taşıyan dairelere uygulanması gerekirken, Bingöl'de 1. kattan 6. kata kadar tüm dairelere eşit biçimde uygulanmıştır.
2025 yılına ait veriler esas alınmış, birim fiyat 35 bin TL seviyesinde hesaplanmıştır. Sonuç olarak yüz bin lira civarında olan borçlar milyonlara çıkarılmıştır. Şerefiye bedeli mevzuata göre yalnızca ortalamanın üzerinde değer taşıyan dairelere uygulanması gerekirken tüm dairelere uygulanmıştır.
Bu uygulama, sözleşme hükümlerini ve yerel gerçekleri hiçe sayan keyfi bir yaklaşımın sonucudur. Üstelik tapuların devrinden sonra bakanlık emlak konut aracılığıyla evleri satışa çıkarmış, 150 m² daireler 5 milyon TL'nin üzerinde bedellerle alıcı bulmuştur.
Bu fiyatlar hak sahiplerine yansıtılmış, borçlar yüz binlerden milyonlara çıkarılmıştır. Yurttaşların yıllarca bekledikleri evlere kavuşmaları bir mağduriyet zincirine dönüşmüştür. Bu tablo, hem sözleşmeye bağlılık ilkesine hem de yurttaşların mülkiyet hakkına aykırıdır. Hak sahiplerinin iradesi yok sayılmış, kentsel dönüşüm sosyal adalet yerine ağır bir yük haline getirilmiştir.
Hak sahiplerinin mağduriyetlerinin giderilmesi ve sözleşme hükümlerine uygun bir düzeltme yapılması için hem Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'a hem de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na soru önergeleri verdik.
Yurttaşların haklarını savunmaya, keyfi uygulamalara karşı çıkmaya ve sözleşmelerin gereğini yerine getirmeleri için ilgili kurumları sorumluluğa çağırmaya devam edeceğiz.”
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum tarafından yanıtlanması istenen sorular şöyle;
Bu bağlamda;
1) Hak sahiplerinin Bingöl Belediyesi ile yaptığı sözleşmelerin geçersiz sayılmasının gerekçesi nedir?
2) 2023 Eylül ayında teslim edilen evler için 2025 yılı fiyatlarının esas alınması hangi mevzuata dayanmaktadır?
3) Bingöl'e gelmeden kıymet takdiri yapan firma nasıl seçilmiştir?
4) Şerefiye bedelinin tüm dairelere uygulanmasının nedeni nedir?
5) Kira yardımlarının 2021 ile 2023 arasında ödenmemesinden doğan zararın telafisi için bir program var mıdır?
6) Hak sahiplerine çıkarılan yüksek borçların yeniden düzenlenmesi yönünde bir çalışma yürütülmekte midir?
7) Tapular devredildikten sonra bakanlık süreci neden doğrudan yönetmek yerine emlak konut üzerinden ihale yoluyla satışa çıkarmıştır?
8) Hak sahiplerinin mülkiyet hakkını ve sözleşmeden doğan kazanımlarını güvence altına almak için hangi adımlar atılacaktır?
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından yanıtlanması istenen sorular;
Bu bağlamda;
1) Hak sahipleri ile Bingöl Belediyesi arasında imzalanan sözleşmeler neden yok sayılmıştır?
2) Teslim tarihinde esas alınması gereken fiyat güncellemeleri neden 2025 yılı verileriyle hesaplanmıştır?
3) İstanbul merkezli bir firmanın Bingöl'e gelmeden kıymet takdiri yapmasına nasıl izin verilmiştir?
4) Şerefiye bedelinin tüm katlara uygulanmasının yasal dayanağı nedir?
5) Tapular devredildikten sonra emlak konut aracılığıyla yapılan satışlarda ortaya çıkan yüksek fiyatların hak sahiplerinin borçlarına yansıtılması hangi gerekçeyle yapılmıştır?
6) 2021 ile 2023 yılları arasında ödenmeyen kira yardımlarının hak sahiplerine ödenmesi için bir çalışma yapılmakta mıdır?
7) Yurttaşların hak kaybı yaşamaması için sözleşme hükümlerine uygun düzeltme yapılacak mıdır?