O anneler için erken emeklilik

Kanuna göre, baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuÄŸu bulunan kadınların prim ödeme gün sayılarına 4'te 1 oranında ilave yapılıyor. Dört yıl çalışması olan kadınlar 5 yıl, 10 yıl çalışması olan kadınlar ise 12.5 yıl çalışmış gibi kabul ediliyor. 

RAPOR ALINAN TARÄ°HTEN BAÅžLIYOR

Kadın sigortalıların prim gün sayılarına 4'te 1 oranında ilave yapılabilmesi için öncelikle bu durumun SGK tarafından yetkilendirilmiÅŸ saÄŸlık hizmet sunucularınca düzenlenmiÅŸ saÄŸlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi gerekiyor. Ardından bu raporun SGK saÄŸlık kurullarınca deÄŸerlendirilmesi sonucu çocuÄŸun baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduÄŸunun tespit edilmesi koÅŸulu aranıyor.

Kadın çalışanlara bu hak 1 Ekim 2008 tarihinde tanındı. Dolayısıyla engelli çocuÄŸu bulunan kadınların prim günlerine ilave iÅŸlemi, 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki çalışmaları için gerçekleÅŸtiriliyor. DiÄŸer bir husus da ilave edilecek sürenin tespitinde SGK saÄŸlık kurulu kararında belirtilen tarihin dikkate alınması.

ÖrneÄŸin, engelli çocuÄŸu bulunan anne ilk defa 1 Ocak 1995 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya baÅŸlamış ve 1 Aralık 2018 tarihinde yaÅŸlılık aylığı baÅŸvurusunda bulunmuÅŸ olsun. SGK saÄŸlık kurulu 1 Nisan 2009 tarihinde ağır engelli çocuÄŸun bakıma muhtaç olduÄŸuna karar vermiÅŸse, bu tarihten sonraki hizmetler dikkate alınacak. O tarihten bu yana 2580 prim günü bulunan kadın sigortalının çalışma süresine, 645 gün prim ilave edilecek. 

YIPRANMAYA TABÄ° Ä°ÅžTE ÇALIÅžAN ANNE

Ağır engelli çocuÄŸu bulunan anne aynı zamanda yıpranmaya tabi bir iÅŸte çalışmışsa, örneÄŸin 2008 öncesi ve sonrasında radyasyona tabi iÅŸte çalıştığı için ayrıca fiili hizmet süresi zammı hakkı bulunuyorsa, ilave edilecek ek süresi ayrı ayrı hesaplanıp eklenecek. Ancak, engelli çocuÄŸu dolayısıyla ilave edilecek ek süre hesabında, radyasyonlu iÅŸte çalışmasından dolayı kazandığı fiili hizmet süresi zammı dikkate alınmayacak.

YAÅž HADLERÄ°NDEN Ä°NDÄ°RÄ°LECEK

2008 yılında yapılan deÄŸiÅŸiklik uyarınca, fiili hizmet süresi zammının yarısı yaÅŸ haddinden indirilebiliyor. YaÅŸ haddinden indirilebilecek süre çoÄŸu sigortalı için 2.5 yıl ile sınırlı. Ayrıca, yaÅŸ haddinden indirim yapılabilmesi için 2008'den sonra bu kapsamdaki çalışmaların en az 3600 gün olması gerekiyor.

Engelli çocuÄŸu bulunan annelere ise pozitif ayrımcılık yapılıyor. Söz konusu annelerin, prim gün sayısına ilave edilen sürenin tamamı yaÅŸ haddinden indiriliyor, süre sınırlaması uygulanmıyor. ÖrneÄŸin, 1 Ocak 2009'da aldığı raporla çocuÄŸunun bakıma muhtaç olduÄŸunu belgeleyen anne, 9 yıl, yani 3240 prim günü çalışmışsa, bunun 4'te 1'i olan 810 gün toplam prim süresine ilave ediliyor. Ayrıca emeklilik yaÅŸ haddinden de 810 gün, yani 2 yıl 3 ay indiriliyor. Bir baÅŸka ifadeyle, normal süresinden 2 yıl 3 ay önce emeklilik hakkı elde ediliyor.

ÇALIÅžMAK ZORUNLU DEĞİL

Bakıma muhtaç engelli çocuÄŸu bulunan annelere tanınan bu haktan yararlanmak için kadın sigortalının iÅŸçi, memur veya esnaf olması fark etmiyor.

Hatta hiçbir iÅŸte çalışmadığı halde isteÄŸe baÄŸlı sigorta yaptıran kadınlar da bu haktan yararlanarak erken emekli olabilir. 
Evlatlık edindiÄŸi çocuÄŸu bakıma muhtaç derecede ağır engelli olan kadın sigortalılar da erken emeklilik hakkından yararlanabilirler.