KİM KİMDİR FİRMA REHBERİ Hemen Üye Ol Üye Girşi
Uye Girişi
Giriş
Beni Hatırla
Yeni Üye Kayıt
Haber sitemizin aktivitelerinden yararlanmak için üyelik başvuru yapın.
Hemen Üye Olun
Uye Hizmetleri
 
09 Ekim 2024 Çarşamba
°C
Hakkı Çimen
xhakki@aol.com

ZAZA MİLLİ KİMLİĞİ

20 ARALIK 2018 PERŞEMBE 22:41
204
42678
22
AA aa

Günümüze kadar yerleşik olan, yani şehirli ve kasabalılar, sürülerini otlatma ihtiyaçlarının gereği konar göçer olan köylüleri göçebe olarak adlandırmışlardır.

Araplar, bugün Kurmanci konuşan halkı, o dönemler ekseriyetle göçebe hayatı yaşadığından, Arapça´da göçebe kavramının karşılığında “erkrad” olarak tanımlamıştır.

Özellikle Alevi Zaza camiasında etkin olan Ermeni ve Kürt örgütleri, bilerek "kırmanc" kavramını öne çıkarmaktadırlar. Ermeni ve Kürt örgütleri, hemfikir içerisinde bu kavramı kullanarak, Zaza Milli kimliğinin tüm Zazalar tarafından kabul görmesini ve dolayısıyla bu kimlik etrafında Zaza Birliğinin oluçmansını engellemek istemektedirler.

Doğrusu bu kavram Zaza halkının milli kimliği değildir. Bu grupların amacı, bu kavramı malzeme yaparak Zaza halkının kafasını karıştırmak ve Zaza milli kimliğini inkar ederek eritmektir.

Bu örgütlerin hesaplarına göre, eğer milli Zaza Kimliği etrafinda Zaza Birliğinin oluşması engellenebilirse, o zaman Zazaların bir kesimi Ermeni ve diğer bir kesimi de Kürt örgütlerine taraftar olabilecek ve bu örgütler için çalıştırılabilecektir.

Bu makalenin amacı konuya aydınlık getirerek hakikati yanlışa ve yalana esir etmekten kurtarmaktır.

Arsen Yarman´ın yayına hazırladığı, 1878 yılında üst düzey üç Ermeni papazın raporlarını içeren "Palu-Harput 1878“ kitabının 2. cildinin 144. sayfasında bu konuya yönelik 184 numaralı dipnot şöyledir: „Kırmançi, Kürt erkek çocuğu demektir. Ermeniler eskiden kızdıkları zaman birbirlerine ‘Kürt mançı, ‘Kürt çocuğu' derlermiş. Daha sonra telaffuzu değişerek Kırmançi olmuş. Söylence böyle demektedir.”

İ. Zeki Eyuboğlu´nun ‘Etimoloji Sözlüğü'nde ‘kır' kelimesininin etimoljik arkası şöyle tanımlanmış: „Kır I: Sümerce ‘kur' (kır)dan, kır (yayla, geniş ova, çayırlık, yaylım); Grekçe´ye Sümerce´den geçen ‘khora' (kora, kura) sözcüğünün Türkçeye girişi eskidir. Asya Türkçesinde kır (tepe, Çuvaşça, Çağatayca) vardır, ilkçağ , Sümerce kaynaklıdır. Kır III: kır´dan yabancı, el biliş olmayan, kırdan (yaylımdan, yayaladan, başka yerden) gelen ...”

Arsen Yarman, "Palu-Harput 1878“ kitabındaki dipnottan hareketle Ermenice´de ‘manc' kelimesinin, Türkçe'deki 'oğul' kelimesinin karşılığı olduğunu öğreniyoruz. Gene bu dipnota göre ‘kır' Kürt anlamında kullanılmış. Dipnotun da söylediği üzere ‘Kır - mançi' Kürt oğlu demektir. Bu adlandırmadaki ‘kır', Türkçe göçebe kavramının Arapçası olan ‘erkrad'ın karşılığı olabilir. Yani ‘Kürt oğlu' anlamındaki ‘Kırmançi' kavramının etimolojik arkası ‘göçebe oğlu' olabilir. Ermeniler, o zamanlar tüm göçebelere (Turkmen, Kürt, Zaza, Yezidi) ‘Kır mançi' yani göçebe anlamında ‘göçebe oğlu' demiş olabilirler. Çünkü bu sıfatlandırma sadece Zaza ve Kürtleri anlatmak için kullanılmamış, tersine bazı kaynaklarda Yezidi, Turkmen aşiretlerine de ‘Kırmanc‘ tanımlaması yakıştırılmıştır.

"Palu-Harput 1878“ kitabına araştırma ve yorumları alınan papazların üçü de Zaza ve Kürtlerin etnik ve dilleri hakkında: „Dilleri farklı ancak dinleri aynı Müslümandırlar.“, „Irkları ayrı olsa da dinleri aynı Müslümandırlar.“; Zazalar kastedilerek: „Bunların dinleri Müslüman olmasına karşın dil ve ırk olarak Kurmançi Kürtlerinden farklıdırlar.“ tesbitinde bulunuyorlar.

Ermeni papazların 1878 yılında yapmış oldukları tesbitler bugün de geçerli ve doğrudur. Ne var ki bugünkü Ermeni örgütleri ve basını bunların tersi hareket ederek, Dêsim Alevi Zazalarını Alevi Kürt ve genel olarak Zazaları Kürt göstermektedir.

Kürt örgütlerinin yanısıra Dêsim´de etkin olan Ermeni örgütleri, Zaza halkıyla Kürt halkının, Alman halkıyla İngiliz halkı kadar farklı halklar olduğunu bilmelerine rağmen; bölgede silahli Kürt örgütlerinin olası gazabına uğramamak için, Alevi Zazaları Alevi Kürt ve genel olarak Zaza halkını Kürt gösterme kurnazlığına kaçmaktadırlar.

Özellikle Dêsim´de Zaza halkının anadili, kültürü ve Dêsım İtikatiyle (Raa Haq) tamamen tarihe karışmasını hem Ermeni ve hem Kürt örgütleri istemektedirler.

Bu örgütler siyasi emelleri için; Zaza Kimliği yerine "kırmanc", Zaza coğrafyası yerine "dersim ırkçılığı", Zaza Dili yerine "dersimce" gibi Zaza halkını yok etmeye yönelik kavramları kullanmaktadırlar.

Zaza Kimliği kadim bir kimliktir. Zaza Dili ancak bu kimlik etrafındaki biırlık ve beraberlik sayesinde kaybolma tehlikesinden kurtarılabilir. Kırmanc kavramı Zaza halkını bölmek ve parçalamak için kullanılmaktadır.

Zaza halkının yaşadığı geniş bir coğrafya mevcuttur. Andığımız örgütler, "Dersim" adının hep öne çıkararak Zaza dilinin konuşuldugu geniş coğrafyayı inkar etmek istemektedirler. Bu amaçla Kürt örgütlerinin yalan "der-sim", yani "gümüş kapı" ve Ermeni örgütlerinin yalan "der-simon" teorilerini oturtmak için bir çeşit "dersim ırkçılığı" yapılmaktadır.

Aynı gruplar saygısızca kadim ve geniş bir coğrafyada konuşulmakta olan Zaza Dilini küçük düşürmek için "dersimce" demeye çalışmaktadırlar. Bu tanımlama da Sunni Zazaları Alevi Zazalardan ayırma ve dolayısıyla Zazaları bölme amaçlıdır. Her normal düşünen insan, Zazaca´nın sadece Dêsim´de konuşulmadığını, tersine çok geniş bir coğrafyada konuşulduğunu bilir. Zaza Diline saygısız örgütler, neden Ermenice´ye Erivanca, Kurmanci´ye Hakarice veya Türkçe´ye Ankaraca diyemiyorlar?

Aynı örgütler ve onların uzantıları, Sunni Zazalara "Muaviye dölü" şeklinde hakaret ederek, Alevi Zazaları Sunni Zazalara karşı kışkırtmaktadırlar.

Gene aynı örgütler, Alevi Zazaları, Sunni Zazaların gözünde küçük düşürmek ve namusuz gösterebilmek amacıyla "kızılbaş" olarak tanıtmaya çalışmaktadırlar.

Zaza milli kimliğine karşı siyasi grupların tek gerekçeleri, bazı yaşlılarımızın sadece İç Dêsim´de ağız alıkanlıkları sonucu bu kavramı kullanmakta olduklarıdır. Oysa bu yaşlılarımızdan bilgili ve tecrübeli Alevi Zaza kültürü taşıyıcısı olanları da, andilimizin adının "Zazaca" ve milli kimliğimizin de "Zaza" olduğunu dobra dobra söylemektedirler.

Yazılı kaynaklarda "kırmanc" kavramı sadece yukarıda sözünü etmiş olduğum "Palu- Harput 1878“ kitabında geçmektedir. 1932 de Berlin´de basılan ve bilim adamları Oskar Mann ve Karl Hadank´ın eseri "Mundarten der Zaza" kitabında "kırmanc" kavramı yoktur. Bu eserde sadece ve sadece "Dimili" ve "Zaza" adları vardır.

Zaza halkını tarihten silmek isteyen ideolojik gruplar tarafından bilinçli olarak hortlatılmakta olan "kırmanc" kavramına karşın "Zaza" adına M.Ö. 520 yılında, Kral Dara (Dareyuş) tarafından Bisutun Dağına kazılan metinde rastlamaktayız.

1329 tarihli Kurêş Seceresinin altında, Zaza kabilesinden yol talibi Mola Bani´nin imzası var.

Evliya Çelebi, 1650 yılında yazmış olduğu "Seyahatname" kitabında Zaza adına ve Zaza Diline (Zaza Lisanı) ve Zaza halkının yaşadığı coğrafya hakkında ayrıntılarla yer vermiştir.

Daha sonra birçok Avrupalı dilbilimci, orientalist, tarihçi, gezgin Zaza ve Zazaca hakkında birçok eser yazmıştır. "Zaza" ve "Zazaca" adları halkımızı tanıtmak üzere dünya literatürüne girmiştir.

Bilim çevreleri, bizi anlatmak isterlerken sadece ve sadece "Zaza" adını ve kimliğini kullanmaktadırlar.

Her halkın birden çok adı olabilir. Türklerin de birden çok adı vardır. Ancak tüm Türkler tek bir milli kimlikle, yani "Türk" milli kimliğiyle ayidiyetlerini ifade etmektedirler. Türk milli kimliği olmazsa, yani Türkler, Türk milli kimliğini savunup korumazsa, Türkçe de zamanla zayıflayarak kaybolma tehlikesi geçirebilir.

Bu nedenle Alevisi ve Sunnisiyle Zazaların, Zaza milli kimliğini her yerde öne çıkarmaları gerekmektedir. Çünkü her halk kendi kimliğini savunduğu ve koruduğu sürece anadilini koruyabilir, kaybolma tehlikesinden kurtarabilir.

Zaza halkı, Anadolu´da şiddet istemiyor, halklararası barıştan ve demokrasiden yanadır. Ancak bizim Zaza halkı olarak hayatta kalabilmek için, bize komşu halklardan medet ve yardım ummamız beyhudedir.

Hakikatten Zaza olupta "Zazaca´yı seviyorum. Zazaca´nın kaybolmasını istemiyorum. Ama ben kırmancım. Kırmanciki konuşuyorum. Ah kırmanciye! Zazaca Sunni Paluluların ve Bingöllülerin dilidir!", v.s. diyen kardeşlerimiz hem kendikendilerini ve hem de halkımızı inkar etmektedirler.

Zazaca´ya en büyük zararı bu kardeşlerimiz vermektedirler. Çünkü bu kardeşlerimiz, Ermeni ve Kürt örgütlerinin oyunlarını hayata geçirmekte ve Zazaların asimile olmasına alet ve vesile olmaktadırlar. Zazaca hakikatten günün birinde kaybolursa, bunlar en büyük vebal altında kalacaklardır.

Bu nedenlerden bu kardeşlerimiz, Zaza kimliğimizi saklamaktan ve inkar etmekten en kısa zamanda vazgeçmelidirler. Zaza olarak bilim yolunu seçmeliyiz. "Kırmanc" gibi muamma (ne olduğu, kimler tarafından niçin söylendiği belli olmayan) kavramları kullanmaktan ve savunmaktan vazgeçmeliyiz.

Çünkü Zaza milli kimliği olmadan Zaza Dilini öğrenemeyiz, çocuklarımızın öğrenmesini sağlayamayız, geliştiremeyiz, koruyamayız.

 

YORUM YAZIN
Profiliniz ziyaretci statüsünde görünüyor. Yorumlarınız aşağıdaki isimle yayınlanacaktır
Değiştir
Dilerseniz web sitemize üye olarak daha özgün bir profil oluşturabilir ve yorumlarınızı hesabınızdan takip edebilirsiniz
Kodu Girin
Yapacağınız yorumların şiddet ve hakaret içermemesine lütfen dikkat edin. Aksi taktirde yorumlarınız onaylanmayacaktır. Gönder
Misafir Kullanıcı (@Misafir_109042)
11 Nisan 2024 Perşembe 16:54
Genetik olarak Kürdi oldukları ortaya konuldu şüphesi olan gen testi yapsın kime akraba ise o ırktan olsun. Türkleştiremediler bari ayrı ırk olsunlar çabaları modern bilim karşısında çaresiz kalıyor. Ayrı olmak isteyen de kendi tercihidir fakat gerçek babasının kim olduğunu bulan GENETİK bilimi görüşü ile ortada
Misafir Kullanıcı (@Misafir_46320)
03 Temmuz 2019 Çarşamba 18:49
Zazalar ve kürtler asırlardır aynı coğrafyada ve aralarında dil birliği yoktur.ortak bir bayramlaşma cümleleri dahi yoktur. İspanyolca ve italyanca kadar bile benzer değildirler. Zaza dili tarihi kimliği kürtlerden(kurmanc,soran,kelhur,lek) daha eskidir ve bağımsızdır.. Her dilin kendi sayılarını oluşturur zazaca dilinin sayıları rakamları kendine has iken kürtçe ise farsça ile aynıdır.
Misafir Kullanıcı (@Misafir_62557)
26 Eylül 2020 Cumartesi 01:48
@Misafir Kullanıcı Nasil yoktur bre cahil...Zazaki konusanlsrda Kurmanci konusanlarda 'bimbarek bo' derler...Giden kişi 'Xatire te' der buda sadcee KÜRDLERDE vardir ne kadar cahilsiniz la siz kimsiniz
Misafir Kullanıcı (@Misafir_47073)
16 Temmuz 2019 Salı 10:34
@Misafir Kullanıcı Asırlardır aynı coğrafyada ortak bir dille anlaşan birbirini anlamayan ortak bayramlasma cümlesi dahi olmayan zaza ve kürt e ayni diyenin sağlıklı bir düşüncesi yoktur. doğuya kürt diye bakan statüko artik son bulmalıdır.
Ber1 (@Misafir_45209)
11 Haziran 2019 Salı 07:30
Ayiptir gunahtir zaza yada kirmanc biz seyh saidin , saidi kurdinin , nuri dersiminin yolunda yuruyen ezilmis horlanmis basi duk salladinin torunlariyiz , sadece yalakalik olarak bilimsel bir tez gibi sundugun bu ayrimciliga lanet olsun bana bir tek yok zazazaca konusulmasin yada buyumesin diyen bir kirmanc bul yuzume tukur, ayrica bu elestiriyi yazarken yiyorsa turkler zazacayi durduruyor ve bozuyor yada yasakliyor desene ,yagcisin birde ekhrad senin dedigin gibi kir degil dag(dagli) demektir arapca bilmiyorsun yalan konusuyorsun
Misafir Kullanıcı (@Misafir_44158)
07 Mayıs 2019 Salı 08:11
Bilimsel bir yanı olamayan,birilerine yamanmak (buna yalakalık da diyebilirsiniz) için yazmak için yazılmış boş sözcükler yumağı! 'Bozkurt Zaza ' jargonlu asimilasonist içerikli sıralı cümleler toplamı.
Misafir Kullanıcı (@Misafir_42935)
07 Nisan 2019 Pazar 18:00
Hiçbir resmi dayanağı olmayan kopyala yapıştır bir yazı olmuş Hakkı bey
Misafir Kullanıcı (@Misafir_41682)
20 Mart 2019 Çarşamba 12:45
Allah,ini Peygamerini seversen sen bu yazdiklarindan bisey anliyormusun zazaca yazdiginda yerin dibine batiriyorsun dedik belki türkcesi iyidir onuda beceremiyorsun sen ne akla hizmet ediyorsun Hakki Efendi mümkünse sen zazalar hakinda tek bir kelime daha yazma cünkü kendini rezil ediyorsun ........
Misafir Kullanıcı (@Misafir_38849)
10 Şubat 2019 Pazar 14:00
Hakki cimenden saman niteliginde tespitler bu samani yese yese koyun sürüsü yer..
Misafir Kullanıcı (@Misafir_38070)
31 Ocak 2019 Perşembe 09:53
Sen ne kadar boş konuşmuşsun böyle hakkı Çimen
Misafir Kullanıcı (@Misafir_37226)
20 Ocak 2019 Pazar 23:43
Bir tarihte Irak'taki Zazaca'ya yakın bir dil konuşan Şebekleri (şahbekler) görmeye gittim..Musul'a 8 km. uzakta Ninova şehrine gittim..Ninova halkı şebek..Onlar şahbek diyor..Ali Abdurahman'a misafir oldum..Dillerini anlayabiliyorsunuz Zazaca'ya çok yakın bir dil..Ali Abdurahman'a sordum,' siz nerden buraya geldiniz? siz kimsiniz?..Türk, Kürt, Arap mısınız?..Ali Abdurahman aynen şunu söyledi,'Biz Türk, Kürt, Arap değiliz,ayrı bir milletiz ve Türkiye'de Zaza dedikleri millet var ya biz onlardanız.Biz Deylem ve Horasan'dan geldik ve bir kolumuz da Türkiye'ye gitmiş'
Misafir Kullanıcı (@Misafir_40530)
28 Şubat 2019 Perşembe 01:32
@Misafir Kullanıcı Acaba bu tarih olmayan bir tarih mi.Kürtleri bölmeye hiç kimsenin gücü yetmez.
Misafir Kullanıcı (@Misafir_37046)
18 Ocak 2019 Cuma 01:42
lafim su zaza ayri millet diye gecinin mhp kokenli defsirmeler 21. Yuzyilda kalemle irk icadi olmiyor senin tek derdin kurt birligi bilinci bir kisi az cok hicbir kaynaga dayanmayrak neyin ne oldugunu iyi bilir..yetmis yedi ceddinde gelse ma kird..kird kàl biker.
Misafir Kullanıcı (@Misafir_38092)
31 Ocak 2019 Perşembe 19:25
@Misafir Kullanıcı Allahına Kurban.
Sitemizde yayınlanan haberlerin telif hakları gazete ve haber kaynaklarına aittir
©Copyright 2017
Haberler, Fotoğraf Galerisi, Video Galerisi, Köşe Yazıları ve daha fazlası için arama yapın