Futbol, siyaset, mezhep vb. tarafgirlikler / ya da akıl tutulmaları

Hafta sonu aynı şehrin takımlarının oynadığı oyun anlamında bir derbi maç oynandı. Gece bültenlerine yansıyan son dakika haberlerinde 19 yaşındaki bir gencin, rakip takım taraftarı olduğu iddia edilen kişi/kişiler tarafından öldürüldüğü ifade edildi.

Müteakip gün ve bugün yazılı ve görsel medyada, olay taraflı, tarafsız herkes tarafından kınandı! Eline kalemi alan köşe yazarları, ekran müdavimleri şiddetin kötülüğünü, geldiği boyut karşısında, behemehâl alınması gereken siyasi, idari ve güvenlik tedbirlerini sıralamaya başladılar.

Olayları yorumlamak, yazılar yazmak ne kadar kolay değil mi?

İnsanlığımızı ve en üst tek kimlik aidiyetimiz sadece İslam'ı yitirişimizin bizleri ve toplumu getirdiği sonucu hiç kimse sorgulama cihetine gitmiyor.
Bu olay basit bir futbol holiganizminin sonucu olarak görülmemelidir. Yaşadığımız bütün toplumsal olayların altında yatan hakiki nedenlerle, neredeyse örtüşen bir olaydır bu. Bizler, bireysel tercihlerimizle (?) edindiğimiz siyasi, mezhebi, cemaat ve benzeri bütün kimliklerimizi, bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde fanatizme dönüştürürüz. Hayat düzenimize, tercihlerimize, alışkanlıklarımıza, kavgalarımıza, toplum ve birey ilişkilerimize, hatta sıla-i rahme bile kimlerin dâhil edilip edilmeyeceğine yön veren sonradan edindiğimiz bu kimliklerdir. Kimlikler, ortak bir aklın egemenliğine girmediği zaman, masum ve zararsızdırlar. Fakat tarihte de bugün de kitleselleşen her kimlik, ferdi akıl tutulmasına uğratır ve ortak aklın tahakkümüne sokar. Doğru ve yanlış, artık kitleye yön verenlerin söyledikleridir. Birey, kitle psikolojisiyle hem aidiyetini muhkemleştirme hem de geleceğini kazanma hırsına yenik düşerek fanatikleşir. Basın, yayın ve medyada, kendisinden olanların beyanları atacağı adımlara yön vererek onu kör ve sağır yapar.

Bakın, cinayeti netice veren futbol maçının öncesine. Medyada, taraftar kitlelerine yön veren kalemşör ve yöneticiler, bir cinayetin işlenmesine sebep olabilecek zemini ustaca hazırladılar. Cinayet sonrası ise hepsi masum birer insan sevdalısı kesildiler. Bu tutum; kitleye yön ver, tahrik et, elim bir durum oluşursa kuzu postuna bürünerek gözyaşı dök olgusundan başka bir şey değildir.

Sosyal, ideolojik ve dini alt grupların içinde bulunduğu durum da yaşanan bu örnek olaydan farksızdır. Siyasi partiler, ideolojik aidiyetler, dini alt gruplar olan cemaatler kendilerini hakikatin, doğrunun mutlak temsilcisi ötekini ise yanlış, batıl ve hatta dinsiz görürler.

Kimlikler o kadar körleştirir ki öteki olarak görülenlerin de doğruyu söyleyebileceği, bir hakikate istinat edebileceklerini, bu nedenle de karşılıklı anlamanın olabileceğini düşünmezler. Bazen, toplum ve siyaset arenasında yollarına takoz olabilecekler erkin bütün imkânları kullanılarak diskalifiye edilirler.

İslam dünyasında yaşanan olaylarla, ülkemizde yaşanan geçmişteki ve bugünkü kimi olaylar iyice analiz edildiğinde anlattıklarımızın ne kadar gerçeğe tekabül ettiği görülecektir.